KISA ÇALIŞMA

Bilindiği üzere 2019 Aralık ayı sonlarında Çin’de ortaya çıkan ve dünyanın birçok ülkesine yayılmış olan ve kamuoyunda “coronavirus” olarak bilinen Covid-19 virüsü her gün etkisini arttırmakta ve istenmeyen sonuçlara neden olmaktadır. Mevcut durum, kamu sağlığı etkisinin yanı sıra global ekonomiyi de olumsuz yönde ciddi şekilde etkilemektedir. Özellikle sanayi sektöründe, pek çok ülkede var olan sokağa çıkma yasağı, karantina ya da evden çıkmama politikaları nedeniyle üretimler durdurulmuş veya esaslı nispette azaltılmıştır. Bu doğrultuda Cumhurbaşkanlığı tarafından 18/03/2020 tarihinde açıklanmış olan İstikrar Paketi doğrultusunda İŞKUR yönetim kurulu tarafından Covid-19 salgını “kısa çalışma” başvuru sebepleri arasında kabul edilmiştir.

KISA ÇALIŞMA NEDİR?

Kısa Çalışma; genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltılması veya iş yerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması hallerinde işverenin sigortalı işçilerine çalışamadıkları bu dönem için devlet tarafından gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Kısa Çalışma kapsamında işçilere; Kısa Çalışma Ödeneği ile beraber Genel Sağlık Sigortası primleri de ödenmektedir. Günlük kısa çalışma ödeneği, sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60'ıdır. İşçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150'sini geçemez.

KISA ÇALIŞMADAN HANGİ İŞLETMELER YARARLANABİLİR?

Covid-19 salgını nedeniyle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az 1/3 oranında azalması veya faaliyetlerin tamamen veya kısmen en az 4 hafta süreyle durdurulması hallerinde kısa çalışma başvurusu yapılabilecek olup, İŞKUR tarafından yapılan duyuruda sektör ayırımı gözetilmemiştir. İş yeri faaliyetinin tespiti için SGK kayıtları esas alınmaktadır.

KISA ÇALIŞMADAN HANGİ ÇALIŞANLAR YARARLANABİLİR?

Kısa çalışma talebi uygun bulunan işverenin, iş yerinde kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki 120 gün içinde kesintisiz çalışmış olan ve son 3 yıl için en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödenmiş olan işverenin hizmet akdi ile çalışan işçisi yaralanabilir.

KISA ÇALIŞMA BAŞVURUSU NE ŞEKİLDE YAPILIR?

Başvuru için öncelikle yönetim kurulu kararı alınması gerekmekte olup, Covid-19 salgını nedeniyle İŞKUR tarafından fiziki bir belge talep edilmeksizin www.iskur.gov.tradresi üzerinden yayınlanmış olan e-posta adreslerine gerekli belgeleri göndermek suretiyle başvuru yapılabilecektir.

Başvuru formuna ek olarak sunulacak belgeler aşağıda yer almaktadır.

a) Covid-19 salgını nedeniyle eklenecek belgeler,

b) Kısa çalışma uygulanacak çalışanlara ilişkin liste (www.iskur.gov.trüzerinden temin edilecektir)

c) Yönetim kurulu kararı (genel açıklayıcı talepleri içermesi tavsiye edilir)

d) İmza sirküleri, ticaret sicil kaydı vb.

e) Ücret bordroları (son aya ait),

f) Çalışan ücretlerinin, sigorta primlerinin ve vergi kesintilerinin ödendiğine dair belgeler,

g) Cari yıl ve bir önceki yıla ait, geçici gelir beyannameleri ve tasdikli mali analiz kayıtları,

h) Üretimde meydana gelen artış ve azalış miktarlarını gösteren belgeler,

i) Başvuru formu ile talep edilen diğer belgeler.

Başvuru esnasında matbu olarak istenen belgelere ek olarak Covid-19 salgınından işverenin ne şekilde etkilendiğine dair belgelerin ek olarak sunulması istenmektedir. Bu belgeler İŞKUR tarafından belirtilmemiş olup, işverene olumsuz etki yaratan her türlü somut durumun ispat vasıtası olarak kullanılabilecek Bakanlık genelgeleri, ilgili kamu kurumları tarafından alınan kararlar, sektörel temsilciliklerin açıklamaları dahil olmak üzere her türlü belgenin kullanılabileceği değerlendirilmektedir.

Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar veya ilgili kamu kurumları tarafından faaliyetleri durdurulan veya kısıtlanan işverenlerin kapsam dahilinde olduğuna dair belge haricinde Covid-19 salgınından etkilendiğine dair ek bir belge sunması gerekmemektedir. Bu kapsamda bulunan sektörlere ilişkin sınırlandırmaların aynı yöntemlerle kaldırılması halinde kısa çalışma kendiliğinden sonlanacaktır.